İntraoperatif MR

İntraoperatif MR (iMR), cerrahi işlemler sırasında hastanın ameliyat pozisyonundayken manyetik rezonans görüntüleme (MR) yapılmasını sağlayan ileri düzey bir teknolojidir. Özellikle beyin ve omurilik gibi hassas bölgelerde gerçekleştirilen ameliyatlarda, tümörün ya da lezyonun tam olarak çıkarılıp çıkarılmadığını anında değerlendirme imkânı sunar. Bu sayede cerrahlar, operasyon devam ederken kalan tümör dokularını net bir şekilde görebilir ve gerekirse müdahaleyi sürdürebilir.

Geleneksel yöntemlerde cerrahlar, çıkarım işleminin ne kadar başarılı olduğunu ameliyat sonrasında yapılan MR ile kontrol ederken; intraoperatif MR, bu kontrolü anlık hale getirerek başarı oranını önemli ölçüde artırır. Bu sistem, ameliyat sırasında cerrahi hedefin doğru yerde ve yeterli düzeyde çıkarılıp çıkarılmadığını yüksek çözünürlükte göstererek tekrar ameliyat ihtiyacını azaltır.

İntraoperatif MR Nedir?

İntraoperatif MR (iMR), cerrahi işlemler sırasında hastaya anlık olarak manyetik rezonans görüntüleme (MR) yapılmasını sağlayan gelişmiş bir görüntüleme teknolojisidir. Bu yöntem, özellikle beyin, omurilik ve sinir sistemi cerrahilerinde cerrahın ameliyat esnasında en doğru ve güncel görüntülere ulaşmasını sağlar. Böylece tümör veya hastalıklı dokuların tam olarak çıkarılıp çıkarılmadığı anında değerlendirilebilir.

İntraoperatif MR ile ameliyat sırasında:

• Tümörün çıkarılma oranı net bir şekilde görülebilir,
• Kritik beyin ve sinir yapılarının konumu hassasiyetle belirlenebilir,
• Gerekirse cerrahi müdahale yeniden planlanabilir.

Geleneksel yöntemlerde cerrah, müdahalesinin başarısını ancak ameliyat sonrası çekilen MR ile öğrenebilirken, iMR sayesinde bu değerlendirme ameliyat devam ederken yapılır. Bu da hem başarı oranını artırır hem de tekrar ameliyat riskini azaltır.

İntraoperatif MR sistemleri özel olarak tasarlanmış ameliyathanelerde kullanılır ve yüksek teknolojili cihazlar ile entegre çalışır. Modern nöroşirürjide hasta güvenliğini artıran, cerrahın kararlarını güçlendiren ve komplikasyon risklerini azaltan önemli bir araçtır.

İntraoperatif MR Nasıl Uygulanır?

İntraoperatif MR (iMR), ameliyat sırasında cerrahın, hastanın beyin ya da omurilik gibi kritik bölgelerine yaptığı müdahaleyi anlık olarak görüntülemesini sağlayan bir sistemle uygulanır. Bu süreç, yüksek hassasiyetli manyetik rezonans cihazları ve özel olarak tasarlanmış MR-uyumlu ameliyathaneler sayesinde gerçekleştirilir.

   İntraoperatif MR uygulamasının genel aşamaları:

• Hasta, MR uyumlu ameliyat masasına yatırılır.
• Tüm cerrahi ekipmanlar ve cihazlar manyetik alanla uyumlu olacak şekilde düzenlenir.
• Ameliyat öncesi planlamaya göre hedef bölge (örneğin tümör) belirlenir.
• Cerrah, belirlenen alana müdahaleye başlar.
• Ameliyat sırasında kritik bir aşamaya gelindiğinde veya tümörün tamamen çıkarılıp çıkarılmadığından emin olunmak istendiğinde iMR devreye alınır.
• Hasta, ameliyat masasında sabit pozisyonda tutulurken MR cihazı çalıştırılır.
• Tümör dokusu, sinir yolları ve çevre yapılar net bir şekilde görüntülenir.
• Görüntüler doğrudan cerrahın ekranına yansıtılır.
• Görüntüleme sonucuna göre tümörün bir kısmının kaldığı anlaşılırsa cerrah müdahaleye devam eder.
• Bu süreç gerekirse birkaç kez tekrar edilebilir.
• Tümörün tamamen çıkarıldığı veya hedeflenen işlemin başarıyla tamamlandığı iMR ile netleştirildikten sonra ameliyat sonlandırılır.
• Hasta, standart şekilde postoperatif izlem sürecine alınır.

Uygulama için Gereken Teknik Altyapı:

• MR uyumlu ameliyat masası ve cerrahi aletler
• Özel olarak tasarlanmış intraoperatif MR cihazı (hareketli ya da sabit)
• Navigasyon sistemleri ve sinir izleme (nöromonitörizasyon) sistemleriyle entegre çalışma

 İntraoperatif MR, özellikle hassas yapıların olduğu bölgelerde maksimum doğrulukla cerrahi yapılmasını sağlar ve yeniden ameliyat ihtimalini önemli ölçüde azaltır.

İntraoperatif MR’ın Avantajları Nelerdir?

İntraoperatif MR (iMR), cerrahi sırasında gerçek zamanlı manyetik rezonans görüntüleme sağlayarak hem cerrahın hem de hastanın güvenliğini artıran, modern tıbbın en yenilikçi teknolojilerinden biridir. Özellikle beyin ve omurilik gibi hassas bölgelerde yapılan ameliyatlarda iMR kullanımı, operasyonun başarısını önemli ölçüde yükseltir.

İntraoperatif MR’ın başlıca avantajları:

• Cerrah, tümörün ya da lezyonun ameliyat sırasında tamamen çıkarılıp çıkarılmadığını anlık olarak görebilir.
• Kalan tümör varsa hemen müdahale edilebilir, böylece tekrar ameliyat gereksinimi azalır.
• Operasyon anında, en güncel görüntülerle cerrah yönlendirilir.
• Yumuşak dokular, sinir yolları ve beyin yapıları yüksek netlikte değerlendirilir.
• Hedef bölgeye ulaşmada maksimum doğruluk sağlanır.
• Özellikle kritik alanlara (örneğin motor alanlara) yakın tümörlerde sinir dokularına zarar verme riski en aza indirilir.
• Beyindeki kayma (brain shift) gibi durumlarda navigasyon sistemleri yanıltıcı olabilir.
• iMR sayesinde bu değişiklikler anında güncellenir ve cerrah yönlendirilir
• Tam çıkarılamayan lezyonlar nedeniyle ikinci bir ameliyat ihtimali ciddi oranda azalır. Bu da hem hasta konforunu artırır hem de maliyetleri düşürür.
• Cerrah, yaptığı işlemi değerlendirme şansı bulduğu için daha stratejik bir şekilde ilerler.
• Hızlı karar verilmesini sağlar, ameliyat süresini uzatmadan verimliliği artırır.
• Komplikasyon riski düşer.
• Özellikle nörolojik fonksiyonları etkileyebilecek bölgelerde güvenli cerrahi yapılır.

İntraoperatif MR, günümüzde nöroşirürji, omurga cerrahisi, hipofiz cerrahileri ve epilepsi ameliyatları gibi yüksek riskli operasyonlarda vazgeçilmez hâle gelmiştir.

İntraoperatif MR Hakkında Sık Sorulan Sorular?

Hangi ameliyatlarda kullanılır?

En çok beyin tümörleri, hipofiz cerrahileri, epilepsi cerrahileri ve omurilik operasyonlarında kullanılır. Ayrıca, bazı omurga ve KBB cerrahilerinde de tercih edilebilir.

Hasta için riskli midir?

Hayır. İntraoperatif MR tamamen güvenlidir. Hasta genel anestezi altındayken uygulanır ve ekstra bir ağrı ya da rahatsızlık vermez.

Ameliyatı uzatır mı?

Görüntüleme işlemi kısa bir süre alabilir, ancak sağladığı bilgi sayesinde ameliyatın doğruluğu artar. Bu da ikinci bir ameliyat riskini ortadan kaldırabilir.

Tümörün çıkarılıp çıkarılmadığını nasıl gösterir?

İntraoperatif MR, ameliyat sırasında alınan görüntülerle kalan tümör dokularını cerrahın ekranına net şekilde yansıtır. Gerekirse ek müdahale yapılabilir.

Her hastanede uygulanabilir mi?

Hayır. iMR sistemi, özel donanımlı ameliyathanelerde ve MR uyumlu cerrahi ekipmanlarla çalışır. Bu nedenle genellikle büyük, ileri teknolojiye sahip hastanelerde uygulanır.

Ekstra maliyet oluşturur mu?

Evet, bazı durumlarda ek maliyet olabilir. Ancak yeniden ameliyat ihtimalini azaltarak uzun vadede hem sağlık hem de maliyet açısından avantaj sağlar.

İntraoperatif MR ile ameliyat daha başarılı olur mu?

Evet. Cerrahın anlık olarak görüntü alıp karar vermesine olanak tanıdığı için, tümörlerin daha eksiksiz çıkarılması ve komplikasyonların azaltılması açısından başarı oranı artar.