Endoskopik Hipofiz Cerrahisi (Hipofiz Bezi Tümörleri)

Endoskopik hipofiz cerrahisi, hipofiz bezi tümörleri ve hipofiz ile ilişkili diğer lezyonların çıkarılması için kullanılan minimal invaziv bir cerrahi tekniktir. Bu yöntem, burun boşluğundan (nazal kavite) veya burun yan duvarındaki küçük kesiler aracılığıyla gerçekleştirilir. Endoskop adı verilen ince, ışıklı bir kamera yardımıyla cerrah, hipofiz bezine doğrudan ulaşabilir ve tümörü veya anormal dokuyu çıkarabilir.



Endoskopik hipofiz cerrahisi, hipofiz bezi tümörlerinin tedavisinde güvenli, etkili ve hızlı bir yöntemdir. Minimal invaziv olması sayesinde iyileşme süreci daha konforludur ve hastaların günlük yaşama dönüşü daha hızlı olur.

Endoskopik Hipofiz Cerrahisi Nedir?

Endoskopik hipofiz cerrahisi, hipofiz bezi tümörleri ve hipofizle ilişkili diğer hastalıkların tedavisinde kullanılan minimal invaziv bir cerrahi yöntemdir. Bu ameliyat, burun deliğinden veya burun yan duvarından girilerek, endoskop adı verilen ince, ışıklı bir kamera yardımıyla gerçekleştirilir. Bu sayede, açık beyin ameliyatına gerek kalmadan hipofiz bezine doğrudan ulaşılır ve tümörler veya anormal dokular çıkarılabilir.

Endoskopik Hipofiz Cerrahisinin Avantajları

• Minimal invazivdir, yani kafa tasında büyük kesiler yapılmaz.
• Hastanede kalış süresi kısadır (genellikle 1-2 gün içinde taburcu edilir).
• İyileşme süreci daha hızlıdır, hasta kısa sürede normal yaşantısına dönebilir.
• Kanama ve enfeksiyon riski daha düşüktür.
• Burun ve sinüs boşlukları kullanıldığı için ameliyat izi kalmaz.

Hipofiz Bezi Tümörlerinin Belirtileri Nelerdir?

Hipofiz bezi tümörleri, hipofiz bezinde anormal hücre büyümesi sonucu oluşan kitlelerdir. Bu tümörler genellikle iyi huylu (benign) adenomlar olsa da, büyüklüklerine ve hormon üretimine göre çeşitli belirtilere yol açabilirler. Hipofiz tümörleri genellikle hormon salgılayıp salgılamamalarına ve büyüklüklerine bağlı olarak farklı belirtiler gösterirler.

Büyük Tümörlerden (Makroadenom) Kaynaklanan Belirtiler

Makroadenomlar (1 cm’den büyük tümörler), hipofiz bezinin çevresindeki beyin dokusuna ve sinirlere baskı yaparak aşağıdaki belirtilere neden olabilir:

• Baş ağrısı (özellikle alın ve şakak bölgesinde)
• Görme bozuklukları (çift görme, bulanık görme, görme alanında daralma)
• Göz hareketlerinde kısıtlılık
• Halsizlik ve yorgunluk
• Bilinç bulanıklığı veya hafıza sorunları
• Mide bulantısı ve kusma (beyin basıncının artmasına bağlı)

Hormon Salgılayan Tümörlerden Kaynaklanan Belirtiler

Bazı hipofiz tümörleri aşırı hormon salgılar ve buna bağlı spesifik hastalıklara neden olur:

• Prolaktinoma (Prolaktin Hormonunun Aşırı Salgılanması)
• Akromegali (Büyüme Hormonu Fazlalığı)
• Cushing Hastalığı (Aşırı Kortizol Salgısı)
• TSH Salgılayan Tümörler (Hipertiroidizm)
• LH ve FSH Salgılayan Tümörler (Üreme Problemleri)

Endoskopik Hipofiz Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Endoskopik hipofiz ameliyatı, burun içinden girilerek yapılan minimal invaziv bir cerrahi yöntemdir. Hipofiz tümörlerinin çıkarılması için en sık kullanılan tekniklerden biridir. Geleneksel açık beyin ameliyatlarına göre daha az risklidir ve hastalar daha hızlı iyileşir.

Ameliyatın Gerçekleştirilme Aşamaları

Ameliyat Öncesi Hazırlık

• Hastanın detaylı muayenesi yapılır ve beyin MR’ı ve hormon testleri istenir.
• Genel anestezi uygulanır, hasta tamamen uyutulur.
• Hasta sırt üstü yatırılır ve başı sabitlenir.

Endoskopik Girişin Yapılması

• Burun deliğinden girilerek veya burun yan duvarından küçük bir kesi açılarak endoskop yerleştirilir.
• Endoskop (ince, ışıklı kamera) sayesinde hipofiz bezine giden yol görüntülenir.
• Sfenoid sinüs adı verilen boşluktan geçilerek hipofiz bezine ulaşılır.

Hipofiz Tümörünün Çıkarılması

• Cerrah, hipofiz bezine ulaşarak tümörü özel mikro cerrahi aletlerle dikkatlice çıkarır.
• Tümörün tamamı veya mümkün olan en büyük kısmı çıkarılır.
• Çevredeki beyin dokusu ve önemli sinir yapıları korunur.

Ameliyat Bölgesinin Kapatılması

• Açılan alan, hastanın kendi dokusu veya özel biyolojik malzemeler ile kapatılır.
• Eğer beyin omurilik sıvısı (BOS) kaçağı riski varsa, ilave koruyucu önlemler alınır.

Ameliyat Sonrası Süreç

• Hasta uyandırılır ve yoğun bakımda birkaç saat takip edilir.
• Burunda tıkanıklık ve hafif baş ağrısı olabilir, ancak bu geçicidir.
• Hasta 1-2 gün içinde taburcu edilir ve doktor kontrollerine çağrılır.
• Hormon seviyeleri düzenli olarak takip edilir.

Bu yöntem, hipofiz tümörlerinin tedavisinde modern ve güvenilir bir seçenektir. Ameliyatın başarısı, tümörün büyüklüğüne ve yerine bağlı olarak değişebilir.

Endoskopik Hipofiz Ameliyatı İyileşme Süreci Nasıldır?

Endoskopik hipofiz cerrahisi sonrası iyileşme süreci, geleneksel açık beyin ameliyatlarına kıyasla daha hızlı ve konforludur. Ancak hastanın dikkat etmesi gereken bazı önemli noktalar bulunmaktadır. Ameliyat sonrası ilk günler hasta genellikle 1-2 gün hastanede gözlem altında tutulur. Ameliyat sonrası burunda tıkanıklık hissi ve hafif baş ağrısı olabilir. Ameliyat öncesinde görme sinirlerine baskı varsa, görme durumu takip edilir. Beyin omurilik sıvısı (BOS) sızıntısı olup olmadığı kontrol edilir.

lk 2 Hafta (Erken Dönem İyileşme Süreci)

• İlk hafta ağır aktivitelerden kaçınılmalı, bol sıvı tüketilmeli ve sağlıklı beslenilmelidir.
• Ameliyat sonrası burun içi iyileşmesi için burun temizliği dikkatlice yapılmalı ve sert sümkürmekten kaçınılmalıdır.
• Doktorun önerdiği ağrı kesiciler, antibiyotikler ve hormon ilaçları düzenli olarak kullanılmalıdır.
• Hipofiz bezi hormonları etkilenmişse, hormon testleri yapılır ve gerekirse eksik hormonlar ilaçlarla desteklenir.
• Öne eğilmek veya ağır kaldırmak, ameliyat bölgesinde kanama riskini artırabilir.

1-3 Ay (Tam İyileşme Dönemi)

• Hafif günlük aktivitelere genellikle 2-3 hafta içinde başlanabilir.
• 6 hafta boyunca ağır egzersiz, ağırlık kaldırma ve buruna basınç yapacak hareketlerden uzak durulmalıdır.
• MR çekimi ve hormon testleri ile tümörün tamamen alınıp alınmadığı ve hipofiz fonksiyonları değerlendirilir.

Şiddetli baş ağrısı, burundan beyin omurilik sıvısı benzeri berrak bir sıvı gelmesi, aşırı halsizlik, bulanık görme veya bilinç bulanıklığı gibi durumlarda hemen doktora başvurulmalıdır.

Endoskopik hipofiz ameliyatı sonrası iyileşme süreci, hastanın genel sağlık durumuna ve tümörün büyüklüğüne bağlı olarak değişebilir. Düzenli doktor kontrolleri, hormon seviyelerinin takibi ve iyileşme sürecinde önerilere uyulması, ameliyatın başarısını artırır ve hastanın günlük yaşama daha hızlı dönmesini sağlar.

Endoskopik Hipofiz Ameliyatı Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?

• Sert sümkürmek, eğilmek ve ağır kaldırmaktan kaçının.
• Bol sıvı tüketin ve sağlıklı beslenin.
• Hormon değişikliklerini takip edin.
• Görme bozukluğu, şiddetli baş ağrısı veya burundan sıvı gelmesi durumunda hemen doktorunuza başvurun.
• Düzenli doktor kontrollerini aksatmayın.

Bu önerilere uymanız, ameliyat sonrası komplikasyon riskini en aza indirerek hızlı ve sorunsuz bir iyileşme süreci geçirmenize yardımcı olacaktır.

Endoskopik Hipofiz Ameliyatı Hakkında Sık Sorulan Sorular?

Endoskopik Hipofiz Ameliyatı Ne Kadar Sürer?

Ameliyat süresi 2 ila 4 saat arasında değişir. Tümörün büyüklüğüne ve yerine bağlı olarak süre uzayabilir.

Endoskopik Hipofiz Ameliyatı Riskli mi?

Her ameliyat gibi belirli riskler taşır, ancak endoskopik teknik sayesinde riskler açık beyin ameliyatlarına göre daha düşüktür. Olası riskler şunlardır:

• Beyin omurilik sıvısı kaçağı
• Burun tıkanıklığı ve koku kaybı (genellikle geçicidir)
• Hipofiz fonksiyon bozukluğu (nadiren hormon eksikliği gelişebilir)
• Görme sorunları (çok büyük tümörlerde)

Hipofiz Ameliyatından Sonra Tümör Tekrarlar mı?

Tümörün türüne ve büyüklüğüne bağlı olarak tekrar edebilir. Düzenli MR kontrolleri ile takip edilmesi gerekir.

Endoskopik Hipofiz Ameliyatı ile Açık Ameliyat Arasındaki Fark Nedir?

Endoskopik ameliyat, daha az invazivdir, burundan girilerek yapılır, iyileşme süresi daha kısadır. Açık cerrahi, kafatası açılarak yapılır, daha uzun iyileşme süreci gerektirir.