Servikal Stenoz (Dar Kanal) Tedavisi

Servikal stenoz, boyun omurlarındaki (servikal bölge) omurilik kanalının daralması sonucu omurilik ve sinir kökleri üzerinde baskı oluşmasıyla meydana gelen bir rahatsızlıktır. Omurga kanalının daralması, sinir iletiminde bozulmalara yol açarak ağrı, uyuşma, güçsüzlük ve hareket kısıtlılığı gibi semptomlara neden olabilir.

Genellikle dejeneratif değişiklikler (kireçlenme, disk kaybı) nedeniyle yaşla birlikte gelişen servikal stenoz, doğuştan dar omurga kanalına sahip bireylerde daha erken yaşlarda ortaya çıkabilir. İleri vakalarda sinir hasarı ciddi boyutlara ulaşabilir ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Tedavi seçenekleri hastalığın şiddetine bağlı olarak fizik tedavi, ilaç tedavisi ve cerrahi müdahaleleri içerebilir.

Servikal Stenoz (Dar Kanal) Nedir?

Servikal stenoz, boyun bölgesinde bulunan omurilik kanalının daralmasıyla ortaya çıkan bir omurga rahatsızlığıdır. Omurilik kanalı, omuriliği ve sinir köklerini barındıran bir yapıdır. Bu kanalın daralması, sinirler üzerinde baskı oluşturarak boyun, omuz, kol ve ellerde ağrı, uyuşma, karıncalanma ve güçsüzlük gibi belirtilere yol açabilir.

Servikal stenoz, genellikle yaşlanmaya bağlı dejeneratif değişiklikler, kireçlenme, disk fıtıkları ve kemik çıkıntılarının oluşması gibi nedenlerle gelişir. Bazı bireylerde ise doğuştan dar bir omurga kanalına sahip olunması, hastalığın daha erken yaşlarda ortaya çıkmasına neden olabilir.

Hastalığın erken evrelerinde fizik tedavi ve ilaçlarla kontrol altına alınması mümkünken, ileri vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir. Erken teşhis ve uygun tedavi yöntemleriyle, sinir hasarının önüne geçmek ve yaşam kalitesini artırmak mümkündür.

Servikal Stenoz (Dark Kanal) Neden Olur?

Servikal stenoz, omurilik kanalının daralması sonucu sinirlerin sıkışmasına yol açan bir durumdur. Bu daralma, çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir:

• Dejeneratif Değişiklikler (Yaşlanmaya Bağlı Aşınma ve Yıpranma)
• Doğuştan (Konjenital) Dar Omurga Kanalı
• Omurga Yaralanmaları ve Travmalar
• Omurların eklem yüzeylerindeki kıkırdak dokunun zamanla aşınması sonucu kemik çıkıntıları (osteofitler) oluşur. Bu çıkıntılar omurilik kanalını daraltarak sinirlerin sıkışmasına neden olabilir.
• Omurlar arasındaki yumuşak disklerin dış tabakasının zayıflaması sonucu iç kısmı dışarı sızarak omurilik kanalına baskı yapabilir.
• Omurgayı destekleyen bağ dokuların zamanla kalınlaşması, omurilik kanalının daralmasına yol açabilir.
• Omurga veya omurilik bölgesinde oluşan tümörler omurilik kanalında daralmaya sebep olabilir.

Bu nedenler tek başına veya bir arada servikal stenoz gelişimine katkıda bulunabilir. Erken teşhis ve uygun tedavi ile sinir hasarının önüne geçmek mümkündür.

Servikal Stenoz (Dar Kanal) Belirtileri Neledir?

Servikal stenoz, omurilik ve sinirler üzerinde baskı oluşturarak çeşitli nörolojik ve kas-iskelet sistemi belirtilerine yol açar. Belirtiler zamanla yavaş ilerleyebileceği gibi, bazı vakalarda aniden şiddetlenebilir.

• Künt veya keskin bir boyun ağrısı şeklinde olabilir, hareketle artabilir.
• Boynu çevirmede ve hareket ettirmede zorluk yaşanabilir.
• Kas spazmına bağlı olarak hareket kısıtlanabilir.
• Kol, omuz ve ellerde uyuşma ve karıncalanma
• Kalem tutma, yazı yazma, düğme ilikleme gibi ince motor hareketlerde zorlanma.
• Eşyaları tutmada zorlanma ve elden düşürme.
• Kollarda ve bacaklarda güç kaybı hissedilebilir.
• Hastalar yürürken dengesini kaybedebilir.
• Özellikle ilerleyen vakalarda bacaklarda sertlik ve spazmlar görülebilir.
• İdrar kaçırma veya kabızlık görülebilir.
• Uzun süre tedavi edilmezse kronik sinir hasarı oluşabilir.

Belirtiler kişiden kişiye değişebilir ve zamanla kötüleşebilir. Erken teşhis ve tedavi, sinir hasarının önlenmesi açısından büyük önem taşır. Eğer yukarıdaki belirtilerden bazılarını yaşıyorsanız bir uzmana başvurmanız önerilir.

Servikal Stenoz (Dar Kanal) Tanısı Nasıl Konulur?

Servikal stenozun tanısı, hastanın şikayetleri, fizik muayene ve görüntüleme testleri ile konulur. Erken teşhis, sinir hasarını önlemek ve uygun tedavi planını oluşturmak açısından büyük önem taşır.

• Hastanın Tıbbi Geçmişi ve Şikayetleri
• Fizik Muayene ( Kas gücü testi, Refleks testleri, Duyusal testler, Denge ve yürüme testi)
• Görüntüleme Testleri (Röntgen, Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR), Bilgisayarlı Tomografi (BT), Elektromiyografi (EMG))

Tanı konulduktan sonra hastalığın şiddetine ve belirtilerine göre uygun tedavi yöntemi belirlenir. Erken tanı, ilerleyici sinir hasarını önlemek açısından oldukça önemlidir.

Servikal Stenoz (Dar Kanal) Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Servikal stenozun tedavisi, hastalığın şiddetine, belirtilerin derecesine ve hastanın yaşam kalitesine olan etkisine bağlı olarak belirlenir. Tedavi, genellikle konservatif (cerrahi dışı) yöntemlerle başlar ve şiddetli vakalarda cerrahi müdahaleye başvurulabilir.

Konservatif (Cerrahi Dışı) Tedavi Yöntemleri 

• Ağrı kesiciler: Parasetamol veya nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) ağrıyı azaltmak için kullanılır.
• Kas gevşeticiler: Kas spazmlarını hafifletmek için reçete edilebilir.
• Steroid enjeksiyonları: Sinir sıkışmasını azaltmak ve iltihabı hafifletmek için omurilik çevresine uygulanabilir.
• Boyun kaslarını güçlendirmek, esnekliği artırmak ve duruşu düzeltmek için egzersiz programları uygulanır.
• Manuel terapi, sıcak-soğuk uygulamalar ve elektroterapi gibi yöntemler ile ağrı hafifletilebilir.
• Duruşun düzeltilmesi: Bilgisayar kullanırken veya uzun süre otururken boynun doğru pozisyonda olması önemlidir.
• Düzenli egzersiz: Hafif tempolu yürüyüşler ve germe egzersizleri önerilir.
• Aşırı yükten kaçınma: Ağır kaldırmaktan ve uzun süre sabit pozisyonda kalmaktan kaçınılmalıdır. 

Cerrahi Tedavi Yöntemleri

Konservatif tedavilere yanıt vermeyen, şiddetli ağrı, güçsüzlük, yürüme bozukluğu ve idrar kaçırma gibi ciddi belirtileri olan hastalar için cerrahi müdahale gerekebilir.

• Dekompresyon (Baskıyı Azaltma) Ameliyatları
• Omurga Stabilizasyonu (Spinal Füzyon)

Cerrahi tedavi sonrası rehabilitasyon süreci önemlidir ve hastaların fizik tedavi ile desteklenmesi gerekmektedir.

Servikal stenozun tedavisi hastanın durumuna göre belirlenir. Erken tanı ve uygun tedavi ile belirtiler hafifletilebilir ve yaşam kalitesi artırılabilir. Eğer belirtiler şiddetlenirse bir beyin ve sinir cerrahına başvurmak önemlidir.

Servikal Stenoz (Dar Kanal) Hakkında Sık Sorulan Sorular?

Servikal stenoz kimlerde görülür?

Genellikle 50 yaş ve üzerindeki bireylerde daha sık görülür. Ancak, doğuştan dar omurilik kanalına sahip kişilerde daha erken yaşlarda da ortaya çıkabilir.

Servikal stenoz tamamen iyileşir mi?

Hastalığın ilerlemesini durdurmak ve belirtileri hafifletmek mümkündür. Ancak, omurga dejenerasyonu tamamen geri döndürülemez. Erken teşhis ve uygun tedavi ile yaşam kalitesi artırılabilir.

Servikal stenoz için ameliyat şart mı?

Hafif ve orta düzey vakalar genellikle cerrahi dışı yöntemlerle yönetilebilir. Ancak, ilerleyen vakalarda sinir hasarı oluşursa cerrahi müdahale gerekebilir.

Servikal stenoz egzersizle düzelir mi?

Egzersizler tamamen iyileştirmez ancak kasları güçlendirerek belirtileri hafifletebilir. Fizyoterapist veya doktorun önerdiği boyun egzersizleri yapılmalıdır.

Servikal stenozu önlemek mümkün mü?

Tamamen önlenemese de bazı önlemlerle risk azaltılabilir:

• Duruşunuzu düzeltin ve boynunuzu aşırı zorlamaktan kaçının.
• Düzenli egzersiz yaparak boyun kaslarınızı güçlendirin.
• Ağır kaldırmaktan ve ani boyun hareketlerinden kaçının.
• Bilgisayar veya telefon kullanırken baş ve boyun duruşuna dikkat edin.

Servikal stenoz ilerlerse ne olur?

Tedavi edilmediğinde sinir sıkışması artarak kalıcı sinir hasarına yol açabilir. Bu durum güçsüzlük, yürüme zorlukları ve idrar kaçırma gibi ciddi sorunlara neden olabilir. Erken teşhis ve tedavi ile bu riskler minimize edilebilir. Eğer belirtileriniz varsa bir beyin ve sinir cerrahına (nöroşirurjiyen) başvurmanız önerilir.